Theo thông tin PV Dân trí có được, một trong những người tham gia lặn xuống biển Vũng Áng truy tìm đường ống xả thải của KCN Formosa là anh Nguyễn Xuân Thành (36 tuổi, trú tại phường Kỳ Phương, thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Sau nhiều thời gian truy tìm, anh Thành và các ngư dân đã tìm thấy một đường ống xả thải cắm sâu xuống lòng biển đang phun ra thứ nước vàng đục, có mùi hôi thối.
Vị trí được nhiều ngư dân Kỳ Anh khẳng định là chôn đường ống xả thải. Tại đây, đường ống đã được vùi lấp sâu dưới lòng đất.
Theo miêu tả của anh Thành thì đường ống có đường kính khoảng 1,1m được làm bằng sắt rất chắc chắn, phía cuối đường ống có nối với 3 ống nhỏ, mỗi đoạn đường ống nhỏ dài 2m, đường kính khoảng 40cm. Điểm cuối của ống nhỏ này được bịt bằng van cao su kiểu lưỡi gà (nước trong ống chỉ có thể chảy ra, nước ở ngoài không thể chui vào). Ống này kéo dài vào bờ biển, được vùi dưới cát và nối với khu công nghiệp.
“Vào thời điểm phát hiện, tôi thấy đường ống này phun nước rất mạnh. Nước phun từ đường ống ra có màu vàng đục, nhừa nhựa, có mùi hôi thối, ngửi cảm thấy rất ngạt thở”, anh Thành nói.
Anh H., thành viên của một công ty chuyên trục vớt tàu thuyền đóng tại xã Kỳ Lợi, người cũng đã lặn và xác nhận về đường ống xả thải nói trên, cung cấp thêm thông tin: “Đường ống xả này chạy dọc theo bờ tường rào của Formosa về phía xã Kỳ Lợi. Đến sát mép biển, đường ống chôn sâu dưới đất chạy thẳng ra biển. Vị trí cuối cùng của đường ống xả thải này nằm cách bờ biển khoảng 2km. Tôi đã xuống đó ít nhất 3 lần, và rất nghi ngờ đường ống này đã tuồn chất độc ra biển”- anh H. nói.
Anh H, người đã 3 lần lặn xuống khu vực ống xả thải nghi ngờ nguồn nước từ đường ống này là nguyên nhân khiến cá chết hàng loạt.
Theo anh H, vị trí cuối cùng của đường ống xả thải này nằm cách bờ biển khoảng 2km.
Sau khi phát hiện ra đường ống trên, cả anh Thành, anh H. đều đã thông tin cho Đồn Biên phòng Đèo Ngang (thuộc Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh); đồng thời vẽ lại hồ sơ cùng vị trí của đường ống dưới lòng biển.
Trung tá Nguyễn Khắc Minh, Đồn phó Đồn Biên phòng Đèo Ngang cho biết đơn vị này đã nhận được thông tin về một đường ống xả thải khổng lồ được nối liền từ khu vực Formosa ra đáy biển, như anh Thành đã trình báo.
“Hiện chúng tôi đã trình báo vụ việc này cho cấp trên là Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh biết và đang chờ ý kiến chỉ đạo”, Trung tá Minh nói.
Trao đổi với báo chí, ông Phạm Khánh Ly ngày 21/4, Vụ phó Vụ Nuôi trồng thủy sản (Bộ NN&PTNT) cho biết, ông cũng đã nhận được thông tin trình báo của người dân địa phương về đường ống xả thải nói trên, đồng thời cho biết, sắp tới sẽ trình báo thông tin có một đường ống xả thải nối liền từ Khu kinh tế Vũng Áng ra biển như ngư dân phản ánh cho Bộ NN-PTNT biết để xin ý kiến chỉ đạo; đồng thời sẽ yêu cầu các cơ quan chức năng của Hà Tĩnh vào cuộc điều tra, tìm hiểu rõ về vụ việc.
Văn Dũng - Tiến Hiệp
Cá chết hàng loạt ở Thừa Thiên - Huế: Nguyên nhân ‘từ nơi khác tới’?
Dù ghi nhận có tình trạng cá tự nhiên chết “hàng loạt” nhưng ngành chức năng tỉnh Thừa - Thiên Huế không cung cấp được mẫu cá chết; kết quả quan trắc môi trường nước…
Sáng 22.4, tại TP.Huế, đoàn công tác của Vụ Bảo tồn và phát triển nguồn lợi thủy sản (Tổng cục Thủy sản, Bộ NN-PTNT) đã có buổi làm việc với ngành nông nghiệp, tài nguyên môi trường tỉnh Thừa Thiên - Huế về tình hình cá chết bất thường tại địa phương này.
Cùng với Vụ Bảo tồn và phát triển nguồn lợi thủy sản, tham gia đoàn công tác còn có đại diện Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (Bộ Công an)…
Theo ông Nguyễn Quang Vinh Bình, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Thừa Thiên - Huế, tại tỉnh này xảy ra tình trạng cá biển lẫn cá tự nhiên chết hàng loạt kể từ ngày 15.4. Hiện chưa rõ nguyên nhân cá chết nhưng theo ông Bình, rất có thể cá tự nhiên chết xuất hiện ở Thừa Thiên - Huế do “từ nơi khác tới”, và “dưới tác động bởi tác nhân nào đó” từ môi trường biển.
Cá đặc sản 'lờ đờ', chết trắng bờ biển lan đến Quảng Trị
Sau Hà Tĩnh, Quảng Bình và TT-Huế, đến ngày hôm nay (19.4), đến lượt Quảng Trị cũng ghi nhận hàng loạt cá thể cá chết, trôi dạt vào bờ biển. Cá chết nhiều đến nỗi, rất nhiều ngư dân ra bờ biển vớt cá và tỏ ra rất hoang mang...
Một báo cáo do cơ quan chức năng tỉnh này gửi cho đoàn công tác có nội dung: Kiểm tra thực tế có 11 hộ nuôi cá lồng thiệt hại với số lượng chỉ gần 6.000 con (chủ yếu cá bớp, cá vẩu). Trong khi đó, theo thống kê của lãnh đạo TT.Lăng Cô (H.Phú Lộc), chỉ tính riêng địa phương này, đã có gần 100 hộ dân nuôi cá bị thiệt hại, với số lượng cá chết ước 4 - 5 tấn, thiệt hại tiền tỉ.
Báo cáo của sở NN-PTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế chủ yếu tìm nguyên nhân cá chết dựa trên đối tượng nghiên cứu là cá nuôi lồng tại sông Lăng Cô và đầm Lăng Cô (H.Phú Lộc). Tuy nhiên, đối tượng cá tự nhiên chết thì không được đề cập.
Dù ghi nhận có tình trạng cá tự nhiên chết “hàng loạt” nhưng khi đoàn công tác yêu cầu ước chừng con số; cung cấp mẫu cá lấy tại thời điểm ban đầu xuất hiện cá chết; kết quả quan trắc môi trường nước tại thời điểm trước và khi cá vừa chết…, ngành nông nghiệp lẫn tài nguyên, môi trường tỉnh không thể cung cấp.
Vụ cá chết hàng loạt: Nghi vấn ống xả thải khổng lồ dưới biển Vũng Áng
Ngày 21.4, ông Phạm Khánh Ly, Vụ phó Vụ Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản), xác nhận ngư dân Hà Tĩnh trình báo đã phát hiện một đường ống nghi là hệ thống xả thải từ dự án Formosa “cắm” xuống đáy biển Vũng Áng.
Trao đổi với báo chí bên lề cuộc họp, bà Nguyễn Thị Phương Dung, Vụ phó phụ trách Vụ Bảo tồn và phát triển nguồn lợi thủy sản, Trưởng đoàn công tác cho hay, hiện chưa có kết luận nguyên nhân cụ thể về nguyên nhân cá chết hàng loạt tại các tỉnh bắc miền Trung. Các đoàn công tác của T.Ư đã và đang lấy mẫu kiểm nghiệm cũng như kiểm tra thực địa; ghi nhận ý kiến của các địa phương liên quan để sớm tìm ra câu trả lời.
Ông Trần Quang Thư, Phó giám đốc Trung tâm Quan trắc môi trường biển (Viện nghiên cứu hải sản, Bộ NN-PTNT) cho biết thêm việc lấy mẫu sẽ giúp cơ quan chức trách sớm kết luận nguyên nhân cá chết hàng loạt trong những ngày qua.
Nếu nhà máy nào mà phá hủy môi trường biển Việt Nam chúng ta phải xử lý thật nghiêm, có thể xem xét tới việc đóng cửa nhà máy tạm thời và rút giấy phép đầu tư nếu còn tái phạm.
Là một nông dân trình độ hiểu biết và học vấn rất khiêm tốn, tôi xin hiến kế thế này: Cử một hoặc hai thợ lặn lặn xuống miệng đường ống nước thải lấy 1 can nước. Đổ nước vào thùng rồi thả mấy con cá khỏe mạnh vào đấy. Nếu cá sống tức là nước thải đã được xử lí tốt. Còn nếu cá chết tức là thủ phạm là... xem tiếp
Cá chết hàng loạt như vậy khu vực biển ở miền Trung đang bị ô nhiễm. Liệu hải sản nước ta còn an toàn không? người dân tắm biển có bị bệnh hoặc ung thư gì không?
Có một một vấn đề cần xem xét để tìm ra nguyên nhân cá chết, đó là nghiêu cứu thành phần loại của các loài cá đã chết xem là loại ca gì là chính. Nếu là loài cá mùa này di cư vào vùng cửa sông và ven biển thì có thể do độc tố thải ra từ các công ty "lạ", còn nếu là các loài cá sống ở các rặng san hô... xem tiếp
Giả thiết về nguyên nhân khiến cá chết hàng loạt ở miền Trung
Nước thải từ bờ đã phân hủy mạnh, làm cạn kiệt ôxy trong tầng nước sâu; chất độc xyanua sử dụng trong đánh bắt... có thể là những nguyên nhân khiến cá biển dọc 4 tỉnh miền Trung chết hàng loạt.
TS Vũ Thành Ca, Vụ Hợp tác quốc tế và Khoa học công nghệ (Tổng cục Biển và hải đảo) cho biết, thống kê chưa đầy đủ từ đầu năm đến nay có hơn 30 vụ cá biển chết hàng loạt trên thế giới, chủ yếu liên quan đến môi trường biển. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc này, như: sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ, rò rỉ chất ô nhiễm, bùng phát của tảo độc do phú dưỡng, cạn kiệt ôxy do phân hủy chất hữu cơ trong tầng nước sâu, dịch bệnh do vi trùng, virus hoặc ký sinh trùng...
Đối với khu vực biển không sâu, chất ô nhiễm hữu cơ được thải ra từ bờ sẽ không được pha loãng nhanh. Nếu nhiệt độ nước biển tăng mạnh, quá trình phân hủy chất hữu cơ sẽ diễn ra nhanh, lượng tiêu thụ ôxy sẽ lớn. Sự đốt nóng bề mặt sẽ tạo ra sự phân tầng mật độ nước biển rất mạnh, nếu gió không mạnh, sóng mặt không đủ để tạo ra sự xáo trộn nước, sẽ khiến nước ở các tầng dưới mặt bị cạn kiệt ôxy, làm chết cá.
Cá biển khu vực gần bờ Bắc Trung Bộ chết vào ngày từ 14 đến 18/4 là những ngày nắng nóng và biển khá lặng nên gió từ bờ thổi ra biển không đủ tạo ra sự xáo trộn mạnh mẽ của nước biển. "Vì vậy, lý do khiến cá biển chết hàng loạt có thể là do nước thải từ bờ đã phân hủy mạnh, gây nên cạn kiệt ôxy trong các tầng nước dưới mặt", ông Ca nói.
Cùng quan điểm trên, nhưng tiến sĩ Nguyễn Hữu Dũng, từng làm việc ở Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam chỉ rõ hơn nguồn chất thải khiến môi trường biển bị biến động đột ngột khả năng cao có nguồn gốc từ khu công nghiệp Vũng Áng (Hà Tĩnh). "Chất độc theo dòng nước tràn ra biển, sau đó theo dòng hải lưu lan sang vùng biển khác", ông Dũng nói và cho biết đây lần đầu Việt Nam ghi nhận trường hợp cá lớn ở tầng sâu chết nhiều như vậy.
Cá chết nhiều khiến nhiều người miền Trung hoang mang. Ảnh: Hoàng Táo.
Theo chuyên gia thủy sản Bùi Quang Tề, thông thường môi trường biển ô nhiễm khiến tảo "nở hoa", lấy hết ôxy khiến cá chết. Nhưng ở vùng biển miền Trung tảo thậm chí không thể phát triển thì chứng tỏ mức độ ô nhiễm quá trầm trọng. Năm 2001-2002 ở vùng biển Ninh Thuận và Bình Thuận từng có hiện tượng thủy triều đỏ, còn gọi là tảo "nở hoa" do ô nhiễm trong phạm vi dài 25 km và rộng 5 km khiến cá, tôm nuôi lồng bè chết hàng loạt. Sau đó hàng loạt vùng biển khác cũng có hiện tượng này.
Trong khi đó, một chuyên gia về tài nguyên biển khuyến cáo đơn vị chức năng cần xem trong cá có xyanua không. Đây là chất chất độc được sử dụng làm phương tiện đánh bắt bằng cách tác động lên hệ thần kinh của cá và như liều thuốc an thần khiến việc đánh bắt dễ dàng hơn. Trước đây Philippines từng yêu cầu Trung Quốc không được đánh bắt cá bằng việc sử dụng chất này.
"Với kinh nghiệm của tôi, cá ở rặng đá, san hô rất khỏe và tôi nghĩ chất độc như xyanua đã khiến chúng chết", ông nói.
Một vài nguyên nhân khác được các nhà khoa học đưa ra như chất thải từ giàn khoan mà trước đây Trung Quốc từng đặt ở cửa vịnh.
Dù đưa ra nhiều giả thiết về nguyên nhân cá chết, nhưng các chuyên gia thủy sản, môi trường biển vẫn cho rằng để vụ việc được làm rõ, giới chức cần lấy mẫu nước ở các tầng tại nhiều địa điểm và phân tích, xác định mức độ, thành phần chất gây ô nhiễm. Ngoài ra, lực lượng chức năng phải kiểm tra cơ sở sản xuất, trung tâm dân sinh trên bờ có khả năng xả thải, gây ô nhiễm nước biển.
Hiện tượng cá chết lần đầu tiên được ghi nhận ở các lồng bè nuôi trên biển, gần khu kinh tế Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) vào đầu tháng tư. Sau đó cá biển tự nhiên, cá nuôi lồng bè và cá hồ ven biển của Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế đồng loạt chết. Mỗi ngày, ngư dân xã ven biển thu gom được hàng tấn cá chết, mỗi con trọng lượng từ vài lạng tới 50 kg.
Không ăn cá chết
Trong khi chờ kết quả xác định nguyên nhân làm hải sản chết bất thường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo người dân miền Trung không được sử dụng cá chết làm thực phẩm dưới mọi hình thức. Bộ cũng yêu cầu địa phương khẩn trương thu gom cá chết và tiêu hủy theo quy định để hạn chế ô nhiễm môi trường; tổ chức tuyên truyền người dân không hoang mang, hướng dẫn phân biệt cá chết bất thường với cá khai thác trên biển và cá nuôi.
Bộ cũng yêu cầu các địa phương phối hợp các cơ quan chuyên môn lấy mẫu, xác định nguyên nhân cá chết, đề xuất giải pháp khắc phục.
BẠN ĐỌC PHẢN HỒI (7 nhận xét)
Thanh Long
Lê Thúy Vinh
Tramhuong
Trần Văn Ý
Hoang Thai Tu
Hoàng Hà
BÌNH LUẬN
Giả thiết về nguyên nhân khiến cá chết hàng loạt ở miền Trung